ISTORIJSKI ARHIV POŽAREVAC ...

 

 

 

 

ISSN (Online) 2812-9636

INSTITUCIJA:
ISTORIJSKI ARHIV POŽAREVAC

GLAVNI I ODGOVORNI UREDNIK:
Dr Jasmina Nikolić, direktorka Istorijskog arhiva Požarevac

AUTOR I UREDNIK PORTALA:
Dr Jasmina Nikolić

TEHNIČKI UREDNIK:
Aleksandra Bogdanović

 

AUTORI:
Dr Jasmina Nikolić
Dr Dragana Miloradović
Nataša Milošević Dulić
Mirjana Stepanović

POČETAK
1.10.2021.

STATUS:
U toku
___________________________

KONTAKT PODACI:
ISTORIJSKI ARHIV POŽAREVAC
DR VOJE DULIĆA 10
12000 POŽAREVAC
REPUBLIKA SRBIJA
www.arhivpozarevac.org.rs
info@arhivpozarevac.org.rs
+381.12.523.082

 

ARHIVALIJA MESECA – MAJ 2022.

 

  

Uranci i prvomajski praznici

Prvi zabeleženi pomen proslave Prvog maja je u časopisu "Zanatlijski savez" od 12. maja 1894. godine, gde se izveštava da je praznik rada obeležen u Beogradu, Šapcu, Obrenovcu, Kragujevcu, Negotinu i Požarevcu.

"Radničke novine" 1902. godine obaveštavaju o "veličanstvenoj" proslavi sa stotinu radnika i pevačkom družinom koji su krenuli od "Zlatnog krsta" put Ljubičeva uz zvuke "Marseljeze". Posle ručka usledili su koncertni deo i igre.

“Borite se. Naše mišice su tu, pa hrabro zamahnite. Socijaldemokratski pozdrav od sto drugova proslavljača.” - upućen je  pozdravni telegram drugovima u Beogradu, 1904. godine. Broj "proslavljača" u Požarevcu 1912. narastao je na 330, a posle Velikog rata "Radnička himna" odjekivala je Ljubičevom nasuprot političkih represalija.
(prema monografiji Sindikalni pokret Požarevca 1870-2000, M. Manojlovića i T. Jevremovića, Požarevac, 2005)

Uz živu političku situaciju,  kakva je vladala u periodu između dva svetska rata, u okviru aktivnosti i strategija sindikata na planu socijalne politike, politički vid delovanja bio je vrlo aktivan i u Požarevcu, kao i u svetu. Moderno radničko zakonodavstvo 6. decembra 1926. godine dobilo je novi kvalitet ratifikovanjem konvencija Međunarodne organizacije rada potpisanom od strane Vlade Kraljevine SHS. Konvencija je, pored regulisanja položaja radnika u celini, posebno regulisala položaj žena. Socijaldemokratska stranka, Komunistička Partija, simpatizeri leve orijentacije i sindikati organizovali su uranke u okolini Požarevca, najčešće u Ljubičevu.

Posle Drugog svetskog rata nastavljena je tradicija obeležavanja 1. maja u Požarevcu okupljanjem radnika sa porodicama u hladu hrastova u Ljubičevu uz nastupe radničkih kulturnih društava.

 

Fotografija:  Prvomajski uranak članova Stolarske zadruge "Budućnost" u Požarevcu, 1. maj 1947. godine
(Iz privatne kolekcije D. Miloradović)

Odabrala: dr Dragana Miloradović, arhivski savetnik